Wat is Kai Havertz? Arsenal’s raadselachtige $80-miljoen ondertekening zit nog steeds gevangen tussen aanval en middenveld
Wanneer Kai Havertz concludeerde dat de tijd rijp was om te vertrekken Chelsea afgelopen zomer, deed hij dat met een bepaald idee in zijn achterhoofd. Volgens bronnen van CBS Sports wilde hij niet meer als centrumspits spelen. Te lang had hij met zijn rug naar het doel gestaan, vechtend met stevige verdedigers, op zoek om het spel tegen te houden en de bal door te spelen naar een teamgenoot.
Dat typeert het raadsel van Havertz. Het is makkelijk voor hem of wie dan ook om te zeggen wat hij misschien niet is. Hij kan allerlei luchtduels winnen, maar zijn talent wordt verspild als doelman. Zoals Gary Neville zou opmerken, zelfs na de indrukwekkende vertoning van zondag in de overwinning op LiverpoolHij is ook geen echte spits. Bijna tweederde van zijn eerste Premier League-seizoen in Noord-Londen is het nog niet overduidelijk dat hij de opgewaardeerde acht linksbuiten gaat worden. Arsenal het verschil zou maken tussen de tweede en de eerste plaats dit seizoen.
Dit is altijd de sirenenzang van Havertz geweest. In zijn Bayer Leverkusen tijd noemden ze hem een alleskunner (ruwweg vertaald als alleskunner) voor een goede reden. Hij zag er echt uit alsof hij het allemaal kon. In 2018-19 was hij om de wedstrijd een doelpunt in het centrum van de spits, snuffelde hij aan kansen in het strafschopgebied, kwam hij hoog uit om voorzetten op te vangen en nam hij enkele machtig beheerste penalty’s voor een 20-jarige. In de daaropvolgende periode ging zijn ontwikkeling razendsnel en bewees hij dat hij net zo bedreven was in het brengen van de bal naar gevaarlijke gebieden als in het afmaken ervan.
Leverkusen had een spits gecreëerd die zich zou kunnen ontwikkelen tot alles wat een eliteclub nodig had, als hij maar in de juiste omstandigheden werd geplaatst. Ondanks hoogtepunten, waaronder de winnende treffer in de Champions League finale, bood Chelsea hem niets van dat alles, waardoor hij verzuurde op het leven van een centrumspits als het enige wat het moest zijn, de man was die de bal naar zich toe kreeg geschoven zonder enige ondersteuning of, in het post-Thomas Tuchel tijdperk, veel bewijs van een plan om een aanval tot leven te wekken.
De ironie van het 80 miljoen dollar kostende herstelproject van Arsenal is dat Havertz juist in die rol heeft uitgeblonken. Voor de tweede keer in minder dan een maand tijd bezorgde hij Liverpool hoofdpijn als zijn teamgenoten zich genoodzaakt voelden om lang uit te halen. Gabriel Jesus deinst niet terug voor een gevecht, maar de Braziliaan is zeven centimeter kleiner dan de man die hem zondag verving in het elftal. Er is maar zoveel dat hij had kunnen doen toen Bukayo Saka kopte de bal in de 55e minuut uit het strafschopgebied. Havertz maakte er de eerste van Ibrahima Konatetwee gele kaarten.
“Ik denk dat hij heeft laten zien dat zijn kwaliteit ongelofelijk is,” zei hij. Martin Odegaard zei na de overwinning. “In duels weet je dat hij zo sterk is aan de bal.
Niemand in het rood van Arsenal maakte meer overtredingen. Niemand ging meer de duels aan. Hij was de uitbal die zijn team nodig had om de druk van de ketel te halen. Of dit het soort spel is dat Havertz voor ogen had voor zijn nieuwe club, was bij deze gelegenheid niet van belang, de lokroep van het strijden om Premier League-titels was wat hem naar het Emirates Stadium lokte. Mede dankzij zijn aanvoerdersband speelde Arsenal zich dit weekend vastberaden in de strijd om die titel.
Zelfs in die rol wilde Havertz meer. Op de Arsenal center forward manier vertaalden drie schoten ter waarde van 1.05 verwachte doelpunten zich naar nul daadwerkelijke doelpunten (hoewel Alisson’s redding van zijn eerste poging werd omgezet in de rebound door Saka). Gary Neville zou beweren dat de Duitser meer schoten had kunnen krijgen als hij echt de aanval had gezocht. “Ik heb hem vandaag gezien, Havertz. Als hij naar het strafschopgebied beweegt, is hij een ander type speler, maar hij is nogal loom”, zei hij na de wedstrijd. “Er is geen verandering van tempo in het strafschopgebied, er is geen verandering van richting, er zijn geen kleine steekpassjes.”
Het voorspellen van de lichaamstaal kan waarschijnlijk geparkeerd worden, maar Neville raakte wel een belangrijk punt. Op welke positie hij dit seizoen ook speelde voor Arsenal, Havertz is niet zo bedreigend voor het strafschopgebied als hij zou kunnen.
De visie voor de Duitser bij zijn komst was duidelijk. Hij zou een verbeterde versie zijn van Granit Xhaka uit 2022-23 in de aanval, met zijn loopacties naar de derde man, zijn verpletterende acties in het strafschopgebied en zijn ongemarkeerde schoten. Er lag zelfs een soort blauwdruk voor een doelpunt op hem te wachten: Arsenal die een bal ophangt bij de achterste paal, waar hij zijn man verslaat en een kopbal binnenschuift. De goal tegen Brentford eind november, met andere woorden. Dat is één van de slechts twee keren dat hij zo’n schot heeft weggewerkt.
Als acht linksbuiten heeft Havertz ontegenzeggelijk indruk gemaakt. Hij won de prijs voor clubspeler van de maand november en de maand daarna speelde hij misschien wel zijn beste wedstrijd in die rol toen Arsenal zich liet gelden tegen Brighton. Het is ook eerlijk om te zeggen dat de linkerkant van het veld dit seizoen niet zo’n mooi liedje heeft gezongen als vorig seizoen. Met meer aanrakingen, Gabriel Martinelli maakt minder. Oleksandr Zinchenko heeft de wedstrijden niet zo vaak naar zijn hand gezet als 12 maanden geleden. Hun problemen zijn misschien niet te wijten aan de aanwezigheid van Havertz of de afwezigheid van Xhaka — de Zwitserse international is immers niet de enige belangrijke component op het middenveld van vorig seizoen die dit jaar is verdwenen.
Havertz blijft echter ondoorgrondelijk als altijd. Geen wonder, als hij van centrumspits naar centraal middenveld is gegaan en toch dit seizoen gemiddeld bijna hetzelfde aantal aanrakingen per 90 heeft als vorig seizoen.
Er zijn dingen die hij duidelijk goed doet. Slechts drie spelers hebben meer onderscheppingen in de laatste derde gemaakt dan hij, waarvan één Declan Rice. Hij wint zijn luchtduels en is daarom een effectieve uitlaatklep voor progressieve passes. De timing van zijn loopacties naar de derde man is onberispelijk, zoals hij zondag bewees in de aanloop naar de openingstreffer van Arsenal. Is dit alles genoeg om de plek van de achtste linksbuiten naar zijn hand te zetten? Blijkbaar niet met Emile Smith Rowe, Fabio Vieira en Rice hebben allemaal op deze positie gespeeld. Sommige van die gelegenheden waren te wijten aan blessures (vooral in de aanval) of de specifieke eisen van de tegenstander, maar had een contract van 65 miljoen pond – iemand wiens komst gepaard ging met opportuniteitskosten in termen van het uitbreiden van opties op de flank – niet zijn eigen niche moeten creëren?
Misschien zijn zeven maanden gewoon niet lang genoeg om alle fijne kneepjes van Havertz te ontdekken. Hij heeft zelf misschien een duidelijk idee van wat hij niet wil worden, maar wat zijn talenten precies gaan worden blijft voorlopig nog buiten beeld.